Ροή ιστολογίων

Κυριακή 21 Μαρτίου 2010

Η Ελλάδα είναι μόνη της - καθηγητής Φέργκιουσον στα "Νέα"

Ο βρετανός ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον μιλάει στα «Νέα» για την οικονομική κρίση και την προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας να βγει από αυτή. Τονίζει πως από την κρίση απειλούνται και άλλες μεγαλύτερες οικονομίες, όπως των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας, ενώ πιστεύει πως «πληρώνετε το πρόστιμο για τη μεγάλη αφέλεια με την οποία κάποιοι σχεδίασαν την Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, χωρίς να προβλέψουν μηχανισμούς για καταστάσεις κρίσης». Τονίζει πως «είναι ξεκάθαρο ότι είστε μόνοι σας. Και γι΄ αυτό η προσπάθεια τιθάσευσης των χρεών είναι μη ρεαλιστική». Συνεχίζοντας, αναλύει τα πιθανά σενάρια για την Ελλάδα, λέγοντας πως «οι πιθανότητες είναι: είτε να κατεβάσει το χρέος από το 13% στο 3% του ΑΕΠ, οπότε θα μιλάμε για έναν από τους μεγαλύτερους άθλους στα παγκόσμια χρονικά, είτε να κηρύξει στάση πληρωμών, είτε να «διασωθεί» με γερμανική πρωτοβουλία. Νομίζω ότι το δεύτερο είναι το πιθανό σενάριο αυτή την ώρα». Κλείνοντας, τάσσεται υπέρ της προσφυγής στο ΔΝΤ, λέγοντας πως «εάν οι ευρωπαϊκοί εταίροι δεν προσφέρουν βοήθεια, γιατί να μην καταφύγει η Ελλάδα σε άλλα μέσα; Ειδικά στην περίπτωση που οι Ευρωπαίοι θελήσουν να σας δανείσουν με ακριβούς όρους».


Αποσπάσματα συνέντευξης του βρετανού ιστορικού Νάιαλ Φέργκιουσον στον Δημήτρη Δουλγερίδη για τα «Νέα»


-Στο πρόσφατο άρθρο σας στους «Financial Τimes» υποστηρίξατε ότι η κρίση αρχίζει από την Ελλάδα,αλλά κανείς δεν ξέρει πού θα σταματήσει. Ποιοι πρέπει να φοβούνται;


"Αρκετές οικονομίες της Δύσης, όπως οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία, η οποία δανείζεται με ταχείς ρυθμούς, χωρίς να έχει μάλιστα νόμισμα που λειτουργεί ως αποθεματικό. Οι τεκτονικές πλάκες κινήθηκαν αρχικά στην Ελλάδα- αυτό δεν σημαίνει ότι αποτελείτε εξαίρεση. Εκτός αυτού, πληρώνετε το πρόστιμο για τη μεγάλη αφέλεια με την οποία κάποιοι σχεδίασαν την Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, χωρίς να προβλέψουν μηχανισμούς για καταστάσεις κρίσης. Πίστεψαν το 1990 - 91 ότι με μια νομισματική- αλλά όχι οικονομική- ένωση, χωρίς μηχανισμούς «διάσωσης» (bailout) και με το όριο του χρέους στο 3%, δεν θα υπάρξει ποτέ κρίση. Είναι κάτι που εγώ θα το ονόμαζα «ευσεβή μη πόθο»."


-Οπότε η Ελλάδα πρέπει να αντέξει μόνη της, παρόλο που είναι κράτος- μέλος της Ε.Ε;


"Είναι ξεκάθαρο ότι είστε μόνοι σας. Και γι΄ αυτό η προσπάθεια τιθάσευσης των χρεών είναι μη ρεαλιστική. Μάλλον με συνταγή για νέα προβλήματα μοιάζει. Να σας πω την αλήθεια, χωρίς εξωτερική οικονομική βοήθεια- κάτι που αποκλείει μέχρι τώρα η Γερμανία- προβλέπω κοινωνική αναταραχή στην Ελλάδα και επεισόδια στους δρόμους."


-Τι δυνατότητες έχει, αλήθεια, η Ελλάδα, για να μιλήσουμε πρακτικά;


"Οι πιθανότητες είναι: είτε να κατεβάσει το χρέος από το 13% στο 3% του ΑΕΠ, οπότε θα μιλάμε για έναν από τους μεγαλύτερους άθλους στα παγκόσμια χρονικά, είτε να κηρύξει στάση πληρωμών, είτε να «διασωθεί» με γερμανική πρωτοβουλία. Νομίζω ότι το δεύτερο είναι το πιθανό σενάριο αυτή την ώρα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανεβάζεις τους φόρους και να προσπαθείς να μειώσεις τα χρέη σε περίοδο ύφεσης."


-Η προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα προσέφερε κάποια λύση;


"Εάν οι ευρωπαϊκοί εταίροι δεν προσφέρουν βοήθεια, γιατί να μην καταφύγει η Ελλάδα σε άλλα μέσα; Ειδικά στην περίπτωση που οι Ευρωπαίοι θελήσουν να σας δανείσουν με ακριβούς όρους. Από την άλλη, καταλαβαίνω απολύτως για ποιο λόγο η Γερμανία δεν θέλει να κάνει την αρχή με την Ελλάδα. Ποιος της εγγυάται ότι δεν θα πρέπει να κάνει το ίδιο με μια μεγαλύτερη οικονομία, όπως αυτή της Ισπανίας; Ολόκληρο το οικονομικό σύστημα της ευρωζώνης είναι αυτή τη στιγμή σε κατάσταση αστάθειας. Το κόστος της κατάρρευσής του είναι προφανώς πολύ μεγαλύτερο από το κόστος της οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα."


-Ποια είναι η θέση της Κίνας μέσα σ΄ αυτή την κρίση;


"Ήδη από την αρχή της κρίσης είναι σε καλύτερο επίπεδο από εμάς, θεωρητικά. Έχουν χαμηλό δημόσιο χρέος, αρκετά δημόσια έργα και μια ανάπτυξη που βασίζεται στις εξαγωγές. Το πρόβλημα μαζί τους είναι ότι έχουν ένα τεράστιο αποθεματικό σε δολάρια, γεγονός που οδηγεί τους Αμερικανούς να δανείζονται ακόμη περισσότερο. Είναι σαν ένα ζευγάρι όπου ο ένας ξοδεύει και ο άλλος κάνει οικονομίες."


-Ο πιο συχνός τίτλος που μπορούσε να διαβάσει κανείς από τη αρχή της κρίσης στον παγκόσμιο Τύπο έκανε λόγο για «κρίση του καπιταλισμού». Είναι κοινός τόπος πλέον ότι δεν υπάρχει εναλλακτικό μοντέλο;


"Ναι, και θα πρέπει να νιώθουμε ανακουφισμένοι γι΄ αυτό. Το 1930 ο κόσμος πίστεψε ότι υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις- ο κομμουνισμός και η κρατική παρέμβαση-, γεγονός που αποδείχτηκε καταστροφικό. Το ζήτημα δεν είναι το μοντέλο, λοιπόν, αλλά το πώς θα το βοηθήσουμε να λειτουργήσει προς όφελος όλων. Στην «Καταγωγή του χρήματος» προσπαθώ να δείξω ότι οι οικονομικές αγορές είναι «επιρρεπείς» στην κρίση και μάλλον δεν υπάρχει ένα τέλεια σχεδιασμένο σύστημα που να τις αποκλείσει. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι ο καπιταλισμός δεν προσφέρει «δωρεάν γεύματα». Η συμμετοχή σ΄ αυτόν συνεπάγεται ρίσκο. Αυτός είναι ο άξονας του καπιταλισμού, που συνήθως λησμονούμε: το κέρδος που παράγεται με κόστος. Και το κόστος αυτό λέγεται αβεβαιότητα. Και κάτι εξίσου σημαντικό είναι ότι δεν μπορείς να έχεις σωστό καπιταλισμό με διογκωμένο δημόσιο τομέα. Κάτι που βιώνει σήμερα η Ελλάδα. Το δυστύχημα είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις επιβάλλονται στη χώρα σας εν καιρώ ύφεσης, ενώ θα έπρεπε να έχουν ληφθεί τον καιρό της ευημερίας. Αλλά έτσι δεν συμβαίνει με την ανθρώπινη φύση;"


-Η κρίση αυτή ήταν και ένας πόλεμος μεταξύ των ακαδημαϊκών. Εσείς λογομαχήσατε με τον Πολ Κρούγκμαν,ο Ιμάνουελ Βαλερστάιν σας κατηγόρησε ότι χάνετε το δέντρο μιλώντας για «κρίση των δυτικών οικονομιών» και όχι «παγκόσμια κρίση».


"Νομίζω ότι είναι πολύ υγιές όταν συγκρούεται κανείς για τις αιτίες και τις συνέπειες μιας κρίσης όπως αυτή που ζούμε. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που χρειάζεται λογική σκέψη, ώστε να ανακαλύψουμε τι το προκάλεσε. Εγώ χαίρομαι που συμμετέχω σ΄ αυτό τον διάλογο, αρκεί βέβαια να μην παίρνει προσωπικές διαστάσεις, γεγονός που επιχείρησε- δυστυχώς- ο καθηγητής Κρούγκμαν. Μάλλον είναι αδύνατο να το αποφύγεις μαζί του, αλλά η ουσία παραμένει διαφορετική. Εκείνος έχει ένα ενδιαφέρον επιχείρημα ότι οι δημόσιες δαπάνες είναι μέσο για να βγούμε από την κρίση. Κατά την άποψή μου, οδηγούν σε έκρηξη του χρέους και πληθωρισμό. Έτσι κι αλλιώς, θα χρειαστούν το πολύ τρία χρόνια για να επαληθευτούν οι εικασίες μας. Αν γίνει αυτό που λέω, θα έχω κερδίσει. Αν δεν συμβεί, θα έχω χάσει. Είναι τόσο απλό σε έναν «καβγά διανοουμένων». "
http://www.newstime.gr/?i=nt.el.article&id=37226