Η Γερμανία μεγάλη ηττημένη ή μεγάλη νικήτρια;

Καί μιά αντίθετη άποψη από τόν "Επώνυμο". Η Γερμανία, μεγάλη ηττημένη ή μεγάλη νικήτρια;

"Είναι η Γερμανία η μεγάλη ηττημένη ή μήπως η μεγάλη νικήτρια;
Αγαπητέ φίλε Wolf,

Τις τελευταίες ημέρες, η σελίδα σου υποστηρίζει με ένταση τη γνώμη ότι η Γερμανία υπέστη μια "τεράστια ήττα" με τη συμφωνία της 25ης Μαρτίου και, αντίστροφα, επέφεραν μεγάλη νίκη εναντίον της οι Αμερικανοί, οι Γάλλοι και ο Παπανδρέου προσωπικά.

Διαφωνώ κάθετα με τη γνώμη αυτή και οι λόγοι είναι οι ακόλουθοι:

1) Η γνώμη σου αυτή βασίζεται στο δεδομένο στο ότι η Γερμανία εγγυήθηκε, δήθεν, το ελληνικό χρέος και αναγκάστηκε, έτσι, να κάνει, αυτό που δεν ήθελε να κάνει τόσα χρόνια από το Μάαστριχτ και μετά. Αυτό το βασικό δεδομένο είναι και το βασικό λάθος αυτής της γνώμης. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει: Η εγγύηση του ελληνικού χρέους ήταν η επιδίωξη του ΓΑΠ, των Γάλλων (με απώτερο σκοπό να σύρουν τους Γερμανούς στο άρμα της ευρωπαϊκής οικονομικής κυβέρνησης) και των Αμερικανών (με σκοπό να τους "κόψουν τον αέρα") Και ως προς το ότι αυτός ήταν ο στόχος, τα γράφεις πολύ σωστά. Η Μέρκελ όμως με την ανυποχώρητη στάση της πέτυχε ακριβώς το αντίθετο. Να μην εγγυηθεί το ελληνικό χρέος και, ταυτόχρονα, να ενισχύσει τις δυνατότητες δικής της παρέμβασης στα εσωτερικά των "άτακτων" κρατών μελών της ζώνης του Ευρώ.

Γιατί δεν εγγυήθηκε η Γερμανία το ελληνικό χρέος; Μα διότι ακριβώς δεν το εγγυήθηκε. Πουθενά δεν υπάρχει αυτή η λέξη, ούτε υπονοείται στο παραμικρό κάτι τέτοιο. Ο Παπανδρέου μιλούσε βέβαια για "πιστόλι πάνω στο τραπέζι" και εννοούσε, ακριβώς, ένα είδος έμμεσης πολιτικής εγγύησης του ελληνικού χρέους (η περίφημη "πολιτική στήριξη" που ζητούσε): Ευρωπαϊκά χρήματα που να του είναι διαθέσιμα να λάβει ανά πάσα στιγμή. Αυτό είναι ακριβώς που δεν ήθελαν οι Γερμανοί. Για αυτό και στο Ecofin/Eurogroup της 16ης Μαρτίου η μόνη απόφαση που πάρθηκε για το θέμα της Ελλάδας ήταν ότι το είδος της βοήθειας που θα πάρει, ενδεχομένως, η Ελλάδα, θα είναι οτιδήποτε άλλο ΕΚΤΟΣ από εγγυήσεις!

Δηλαδή οι Γερμανοί είπαν: στην έσχατη ανάγκη, μια που κινδυνεύουμε κι εμείς με την ελληνική ανοησία, άντε, να τους δανείσουμε κι εμείς μερικά δις ευρώ (λίγα, δυόμιση δις τους αναλογούν, με βάση εκτιμώμενο ύψος δανείου 13 δις), αλλά μόνον αυτό και τίποτε άλλο. Αυτό θα το κάνουμε με τον όρο να μην γίνεται ΤΙΠΟΤΕ άλλο (να μην ΜΠΟΡΟΥΝ δηλαδή οι Έλληνες να βρουν δανεικά), να το συναποφασίσουμε όλοι (ομόφωνα), να ληφθούν επιπλέον μέτρα δημοσιονομικού ελέγχου και, επίσης, να αλλάξει το σύμφωνο σταθερότητας επί το αυστηρότερον. Και αυτό που θα ζητήσουν οι Γερμανοί αν έρθει η ώρα να βάλουν το χέρι πραγματικά στην τσέπη, δεν θα είναι τίποτε λιγότερα από το να συνυπογράψει και η Ελλάδα ότι μπορεί να αποπεμφθεί κράτος μέλος του ευρώ από το ευρώ!

Το να δώσει η Γερμανία το 20% των δανείων που θα πάρει η Ελλάδα (τόση είναι η συμμετοχή της στην ΕΚΤ) δεν είναι "εγγύηση του ελληνικού χρέους". Στην ουσία, και το ΔΝΤ θα δώσει και γερμανικά χρήματα, εκτός από αμερικανικά, διότι είναι και οι Γερμανοί "μεγαλομέτοχοι" του ΔΝΤ (έστω και με σαφώς μικρότερο ποσοστό, 6%, έναντι 17% των ΗΠΑ). Η απόφαση της 25ης Μαρτίου είναι μηχανισμός δανειοδότησης που ΔΕΝ ενεργοποιείται αυτόματα, ούτε έχει αυτόματους όρους. Και αυτό το τελευταίο είναι μία ακόμη καίρια διαφορά σε σχέση με τις εγγυήσεις: Εγγυήση είναι, όταν δεν πληρώνει ο οφειλέτης το δανειστή, πηγαίνει ο δανειστής στον εγγυητή και του λέει "πλήρωσέ με εσύ" και αυτός είναι υποχρεωμένος να πληρώσει. Εδώ δεν υπάρχει αυτό το στοιχείο, απλώς λέει η απόφαση ότι αν δεν μπορεί να βρει λεφτά η Ελλάδα, τότε θα δανείσουμε εμείς, με τους όρους που θα κρίνουμε τότε.



2) Λέγεται χωρίς να διαψεύδεται ότι το ευρώ ήταν το αντίτιμο για τη γερμανική ενοποίηση. Οι Γερμανοί το έδωσαν, αλλά επέμειναν (και το πέτυχαν, αφού είχαν πάρει την ενοποίηση και αφού είχε φύγει και ο Μιτεράν και η Θάτσερ...) να μην δώσουν σε καμία περίπτωση δυνατότητες να ζήσουν οι άλλοι εις βάρος τους, δια του κοινού νομίσματος. Αυτό θα το πετύχαιναν μόνον αν τραβούσε ο καθένας τον δημοσιονομικό δρόμο του. Αν δηλαδή δεν ήταν σε καμία περίπτωση υποχρεωμένοι να δώσουν χρήματα (δανεικά ή χάρισμα) στους άλλους για όταν δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τα χρέη τους. Το πέτυχαν, το συμφώνησαν όλοι, όχι μόνον γιατί αυτό εξυπηρετούσε τη Γερμανία, αλλά γιατί αυτό επέτασσε και η κοινή λογική: Αφού ο καθένας ήθελε να κρατάει το ταμείο του (πλην των Γάλλων, που ευχαρίστως θα άφηναν το γαλλικό ταμείο για ένα ευρωπαϊκό στο οποίο πολιτικά θα είχαν τον πρώτο λόγο), τότε σου λέει, κύριοι, πώς θέλετε να βοηθάμε ο ένας τον άλλον και να έχουν όλοι το ταμείο τους; Κάτι τέτοιο θα ήταν κοινό ταμείο χωρίς κοινό έλεγχο και θα έδινε τη δυνατότητα στους τεμπέληδες να ζουν εις βάρος των μη τεμπέληδων. Αυτό έγινε εύκολα δεκτό από τους άλλους, διότι ήταν απόλυτα λογικό.

Εσύ τώρα υποστηρίζεις, φίλε Wolf, ότι αυτό άλλαξε με την απόφαση της 25ης Μαρτίου, αφού πλέον οι χώρες του ευρώ θα δανείζουν η μία την άλλη. Λάθος. Δεν άλλαξε τίποτα. Τα διμερή δάνεια ουδέποτε απαγορεύονταν. Δες τι ακριβώς λέει το άρθρο 125 παρ. 1 της Συνθήκης: "Κανένα κράτος μέλος δεν ευθύνεται για τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι κεντρικές κυβερνήσεις, οι περιφερειακές, τοπικές ή άλλες δημόσιες αρχές, άλλοι οργανισμοί δημοσίου δικαίου ή δημόσιες επιχειρήσεις άλλου κράτους μέλους, ούτε τις αναλαμβάνει, με την επιφύλαξη των αμοιβαίων χρηματοοικονομικών εγγυήσεων για την από κοινού εκτέλεση ενός συγκεκριμένου έργου." Το να δώσει δάνειο όμως ένα κράτος σε άλλο ΔΕΝ απαγορεύεται. Απαγορεύεται η εγγύηση και η ανάληψη των χρεών. Και ο λόγος που δεν απαγορεύτηκε το δάνειο, ήταν γιατί αυτό ήταν στο χέρι των κρατών αν δεν το θέλουν να μην το κάνουν. Όπως είναι και σήμερα.

Ο ΓΑΠ, έτσι όπως ζητούσε τον μηχανισμό στήριξης ως "πιστόλι πάνω στο τραπέζι", ναι, ζητούσε στην πραγματικότητα έμμεση αλλά σαφή εγγύηση του ελληνικού χρέους. Και, ναι, με αυτό τον τρόπο έπαιζε το παιχνίδι Γάλλων και των Αμερικανών. Αυτό όμως ΔΕΝ πέτυχε. Συνέβη ακριβώς το αντίθετο.

3) Τι ακριβώς δηλαδή συνέβη και δεν είναι ο μηχανισμός της 25ης Μαρτίου μηχανισμός εγγύησης; Καταρχάς, η έλλειψη αυτοματισμού. Ο ΓΑΠ ήθελε χρήματα ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα. Μόνο αυτό δεν αποφασίστηκε. Αποφασίστηκε, αντιθέτως, ότι πρώτα θα επιβληθούν κι άλλοι όροι, πρώτα θα ισχυροποιηθεί κι άλλο το σύμφωνο σταθερότητας (με δυνατότητα αποπομπής των κρατών μελών από το ευρώ, όπως σαφώς διακήρυξε και ζήτησε η Μέρκελ την περασμένη μόλις εβδομάδα), και μετά θα δοθούν (αν δοθούν) χρήματα. Και, μάλιστα, όχι με προνομιακά επιτόκια, κατώτερα των αγορών, αλλά με επιτόκια "non-concessional" (που δεν θα έχουν "καμία παραχώρηση" δηλαδή) και δεν θα περιέχουν "any subsidy element", κανένα στοιχείο επιδότησης. Το να δώσεις μικρότερο επιτόκιο από αυτό που καθορίζεται με όρους αγοράς είναι ξεκάθαρη μορφή επιδότησης. Τώρα, γιατί επιμένουν τα κανάλια ότι το επιτόκιο θα είναι μικρότερο από αυτό που δανειζόμαστε με όρους αγοράς, δεν το ξέρω. Πάντως η Ευρώπη το είπε ξεκάθαρα ότι δεν θα γίνει η παραμικρή παραχώρηση σε επίπεδο επιτοκίων.

Αποφασίστηκε και κάτι άλλο πολύ σημαντικό, που ίσως διέφυγε της προσοχής: Ότι η δανειοδότηση (διμερής, υπενθυμίζουμε) θα είναι σύμφωνη όχι μόνον με τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Treaty framework), αλλά και με τους εθνικούς νόμους (national laws)! Προσωπικά δεν έχω ξαναδεί απόφαση της Ε.Ε. να τίθεται υπό την αίρεση των "εθνικών νόμων", όταν υποτίθεται ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο υπερισχύει ακόμη και του Συντάγματος! Στην πραγματικότητα, η Γερμανία απέκτησε το δικαίωμα να πει ανά πάσα στιγμή θέλει "αυτό δεν μου το επτρέπει το εθνικό μου δίκαιο (π.χ. ένας νόμος που ψήφισε την προηγουμένη) και δεν θα το κάνω". Ωιμέ, το όραμα του Σουμάν του Μονέ και του Αντενάουερ καταρρέει!

4) Last but not least, που θα έλεγε και η υπουργός (πρώην Εθνικής) Παιδείας, υπάρχει στην απόφαση και το περίφημο ΔΝΤ. Όχι τόσο υπό τη μορφή που ξέρουμε από την αποπληροφόρηση των καναλιών, όσο υπό τη μορφή μιας άλλης, πολύ σημαντικής παραμέτρου, που διέφυγε της προσοχής: Ξεκάθαρα αναφέρει η απόφαση ότι ο μηχανισμός στήριξης θα είναι "συμπληρωματικός" προς το ΔΝΤ ("complementing International Monetary Fund financing", λέει το αγγλικό κείμενο). Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι, αν ούτε και το ΔΝΤ τα καταφέρει με την Ελλάδα, τότε θα παρέμβουμε κι εμείς! Συμπληρωματικά!

Αλλά τότε, προς τι η συμμετοχή του ΔΝΤ στην "ευρωπαϊκή" χρηματοδότηση; Και μάλιστα η "ουσιαστική" (substancial) συμμετοχή, έστω και μεοψηφική; Ο σκόπός εδώ είναι διπλός. Ο πρώτος και κυριότερος είναι αποτρεπτικός. Δεν θέλουν οι Γερμανοί να θεωρηθεί αυτός ο μηχανισμός μια "εύκολη λύση", την οποία ίσως πετύχουν οι πάντα πονηροί Έλληνες να αξιοποιήσουν σε διαφορετική μορφή από αυτή που θέλουν οι Γερμανοί, είτε δελεάζοντας με υποβρύχια, φρεγάτες και μαχητικά αεροσκάφη, είτε εκβιάζοντας με την ψήφο τους σε άλλες ψηφοφορίες που οι Γερμανοί θα τους έχουν ίσως ανάγκη. Ένα πολιτικό όργανο όπως το Ευρωπαίκό Συμβούλιο (όπου συμμετέχουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων), ίσως πάλι κλονιζόταν από δρόμους γεμάτους διαδηλωτές στην Αθήνα. Τέτοιες πολιτικές αναστολές δεν έχει το ΔΝΤ. Η παρουσία του ΔΝΤ αποσκοπεί δηλαδή στο να πρέπει να συμφωνήσει και το ίδιο το ΔΝΤ στη χρηματοδότηση, επιβάλλοντας βέβαια και αυτό τους όρους του, χωρίς να έχει το άλλοθι της πολιτικής διαφοροποίησης των σκληρών όρων που με τεχνοκρατικά κριτήρια θα έπρεπε να επιβληθούν και στο να διασφαλιστεί, έτσι, ότι οι όροι θα είναι, τουλάχιστον, το ίδιο σκληροί, αν όχι πιο σκληροί, από αυτούς του ΔΝΤ, χωρίς κανένα πολιτικό άλλοθι.

Ο δεύτερος λόγος που μπήκε το ΔΝΤ στη μέση είναι για να αποτελεί σοβαρό κίνητρο για τον ΓΑΠ (και για τον κάθε ΓΑΠ των λοιπών PIIGS) να μην πάρει καν την "ευρωπαϊκή βοήθεια", αλλά να καταφύγει σε βοήθεια αμιγώς ΔΝΤιακή (ζητώ συγγνώμη απο το Σοφοκλή και τον Αισχύλο για τη λεκτική βαρβαρότητα), μια που το ΔΝΤ θα του δώσει δάνειο με σαφώς μικρότερα επιτόκια από τα σημερινά. Αν η "ευρωπαϊκή" βοήθεια θα έχει έτσι κι αλλιώς το ΔΝΤ μέσα και, μαζί με αυτό, και τους όρους του, αλλά ταυτόχρονα έχει και υψηλότερο επιτόκιο, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να πας στην Ευρώπη και όχι στο ΔΝΤ. Αν είναι έτσι κι αλλιώς να έχεις τους ίδιους όρους, τότε γιατί να μην έχεις τουλάχιστον μικρότερο επιτόκιο;

Εδώ αποδεικνύεται πόσο μακριά βρίσκεται η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το άπλωμα του χεριού μας και τι ακριβώς σημαίνει αυτό το "συμπληρωματικά" προς το ΔΝΤ. Μας λένε δηλαδή: Αν αποτύχει και το ΔΝΤ να σε σώσει (στο οποίο φυσικά θα πας πρώτα, αφού έτσι κι αλλιώς θα σου δώσει μικρότερο επιτόκιο από ότι εμείς) και δεν μπορείς να δανειστείς, τότε μόνον θα επέμβουμε εμείς για να σε βοηθήσουμε να αποκτήσεις ξανά αξιοπιστία στις αγορές, αφού πρώτα βέβαια σε βάλουμε να συμφωνήσεις ότι θα μπορούμε να σε διώξουμε από το ευρώ, αν και πάλι δεν τα καταφέρεις.

Συνεπώς, το "πιστόλι" που ήθελε ο ΓΑΠ πάνω στο τραπέζι το τράβηξαν οι Γερμανοί, το γέμισαν, αλλά δεν το ακούμπησαν στο τραπέζι: Το έστρεψαν εναντίον του ΓΑΠ και το έβαλαν μάλιστα και σε σταθερή βάση να τον απειλεί όλη την ώρα, ότι αν δεν τα καταφέρει να βάλει τάξη, θα τον σύρουν μέχρι στο να συμφωνήσει έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Γιατί όμως τώρα ορισμένοι επιμένουν να ισχυρίζονται ότι πρόκειται για "νίκη των συμμάχων" κατά της Γερμανίας, παρασέρνοντας κι εσένα στην υιοθέτηση αντίστοιχων θέσεων;

Πριν απαντηθεί το ερώτημα αυτό, για να σου δείξω το μέγεθος της αμερικανικής παραπληροφόρησης, δες μόνον το κείμενο που μοίρασε το γνωστό όργανο της αμερικανικής προπαγάνδας που ακούει στο όνομα Reuters (αποδείχθηκε περίτρανα ο ρόλος του στον πόλεμο στη Γεωργία): Έβαλε μέσα τη φράση "We consider that the European Council should become the economic government of the European Union and we propose to increase its role in economic surveillance and the definition of the European Union growth strategy" (δες το κείμενο στο http://www.reuters.com/article/idUSLDE62O2IM20100325?loomia_ow=t0:s0:a49:g43:r1:c0.320000:b32219170:z0), ενώ το κανονικό κείμενο είναι: "We consider that the European Council must improve the economic governance of the European Union and we propose to increase its role in economic coordination and the definition of the European Union growth strategy". Αυτό είναι το κείμενο που περιέχει η ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/113563.pdf) και το μόνο κείμενο στο οποίο συμφώνησε η Μέρκελ. Φυσικά, το κανονικό κείμενο ήταν από την αρχή γνωστό, αλλά οι Αμερικανοί είχαν μάλλον απεγνωσμένη ανάγκη να δείξουν ότι πέτυχαν κάτι σε αυτή την ιστορία και άλλαξαν επιτηδευμένα δυο-τρεις λέξεις για να εμφανίσουν ήττα της Γερμανίας σε αυτή τη στρατηγική μάχη που δόθηκε γύρω από το ελληνικό πρόβλημα. Είναι τελείως διαφορετικές λέξεις το government από το governance και το surveillance από το coordination, αφού οι πρώτες δείχνουν υπεροχή έναντι των εθνικών κυβερνήσεων, ενώ οι δεύτερες όχι.

Έτσι λοιπόν, με τέτοιες μεθοδεύσεις, επιχειρούν να παρερμηνεύσουν αυτά που πραγματικά συνέβησαν και πραγματικά συμφωνήθηκαν, και να εμφανίσουν μία πραγματικά μεγάλη γερμανική νίκη, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, σαν δήθεν τεράστια γερμανική ήττα. Στην πραγματικότητα, βέβαια, δεν είμαστε στο 1945 και οι Αμερικανοί είναι αυτοί που έχουν ελάχιστα περιθώρια δράσης, μια που είναι και αυτοί, όπως κι εμείς, σχεδόν χρεωκοπημένοι και τους κρατάει στη ζωή η τεράστια σημασία τους για την παγκόσμια οικονομία και ο ακόμη πολύ ισχυρός στρατός τους. Μια που δεν τα κατάφεραν στην πραγματική ζωή, είπαν τουλάχιστον να δείξουν όσο πιο διακριτικά μπορούν (μια που δεν θέλουν να γίνει και εμφανής ο ρόλος τους σε αυτή την ιστορία) ότι κέρδισαν τάχατες αυτοί, ενώ στην πραγματικότητα υπέστησαν συντριπτική ήττα στο παρασκηνιακό τους παιχνίδι.

Με αυτά και μ' αυτά λοιπόν, ο Παπανδρέου αναδεικνύεται όχι σε παγκόσμιο παίκτη, αλλά σε ταπεινό πιόνι των εμμονών του και των άστοχων συμμαχιών του. Τώρα, γιατί λέει ότι είναι "ικανοποιητική" η απόφαση; Ε, αφού τα κανάλια θα τον διευκολύνουν να την περάσει ως τέτοια, χαζός θα ήταν αν δεν εκμεταλλευόταν για μια ακόμη φορά τη χαζομάρα των χαζών πολιτών αυτής της χώρας.

Στην πραγματικότητα, όμως, πρέπει να είμαστε ευγνώμονες και στον Παπανδρέου και στη Μέρκελ. Η Ελλάδα έγινε αυτό που είναι σήμερα, ένα αδύναμο προτεκτοράτο δηλαδή, εξαιτίας της "σωτηρίας" της από τους ξένους στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου. Ο ΓΑΠ ζητούσε απεγνωσμένα ένα νέο οικονομικό Ναυαρίνο για να τον σώσει, όμως δεν πήρε τίποτα. Αυτή τη στιγμή, πρώτα χάρη στη Μέρκελ και έπειτα χάρη στον Παπανδρέου που έφερε τα πράγματα άθελά του μέχρι εκεί, έχουμε για πρώτη φορά την πραγματική δυνατότητα (για μην πω, την υποχρέωση) να γίνουμε ένα πραγματικά ανεξάρτητο κράτος. Που να μην έχει ανάγκη ούτε τη Μέρκελ, ούτε τους Αμερικανούς, ούτε τους Ρώσους, ούτε τους Κινέζους, ούτε κανέναν. Είμαι βέβαιος ότι δεν είναι ο ΓΑΠ ο κατάλληλος άνθρωπος για να υλοποιήσει αυτή την πρόκληση (αυτός ζει με το "όνειρο" της εκχώρησης της εθνικής μας κυριαρχίας, που, ευτυχώς, δεν του βγήκε), όμως αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Ευχαριστώ και ζητώ συγγνώμη για το μακροσκελές του κειμένου.

Επώνυμος"